در سیستان و بلوچستان ،
اب در کوزه و ما تشنه لبان می گردیم
با وجود بارندگی های خوب و مناسب پایان سال 98 و ابتدای سال 99 سیستانی و بلوچستانی ها همچنان لب تشنه در جستجوی آب شرب هستند .
با شروع فصل تابستان و گرمای هوا قصه کم آبی در سیستان وبلوچستان چون سریالی تکراری در حال تکرار است ، افت فشار و قطعی های مکرر آب در کلان شهر زاهدان و سایر مناطق شهری سیستان و بلوچستان تاب تحمل از مردم این شهر و استان را ستانده است، این قصه پر غصه ای است که با وجود بارندگی های سیل آسا و ورود آب از رودخانه هیرمند همچنان کم آبی زندگی ساکنان این شهر و منطقه را سخت کرده است.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز سیستان و بلوچستان ، ریگی رئیس گروه تحقیقات هواشناسی سیستان و بلوچستان در خصوص بارندگی های استان از ابتدای سال زراعی مهرماه ۹۸ تا اردیبهشت 99 گفته : امسال ۱۰۷.۵ میلی متر باران در استان باریده که حجم قابل توجه این بارشها مربوط به ۲ ماه اسفند و فروردین گذشته است.
وی افزود : میزان بارش دریافتی سیستان و بلوچستان در فروردین 99 حدود ۳۵ میلی متر بود که معادل ۳۱ درصد بارش یک سال آبی است.
ریگی اظهار کرد: بخشی از این حجم بارندگی در نتیجه وقوع بارشهای رگباری است که حجم زیادی بارش در مدت کوتاهی می بارد به طوری که گاهی در نتیجه فعالیت یک سامانه بارشی حدود ۴۰ درصد بارندگیهای یکسال زراعی استان دریافت میشود.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای سیستان و بلوچستان نیز اظهار داشت: حجم فعلی آب در سدهای استان نسبت به سال آبی گذشته ۸۰ درصد افزایش یافته است.
اتابک جعفری با بیان اینکه در حال حاضر ۶۸ درصد از حجم کل مخازن آبی سیستان و بلوچستان آب گیری شده است، افزود: حجم فعلی آب مخازن استان هزار و ۳۵۵ میلیون مترمکعب است.
وی همچنین به حجم آورد رودخانههای مبنای سیستان و بلوچستان اشاره کرد و گفت: از ابتدای مهرماه سال ۹۷ تا ابتدای اردیبهشت امسال رودخانههای مبنای استان هزار و ۳۹۹ میلیون مترمکعب آورد آب داشتهاند.
مدیرعامل آب منطقهای سیستان و بلوچستان ادامه داد: حجم رودخانههای استان از ابتدای سال آبی جاری ۹۹ - ۹۸ تاکنون نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته سه هزار و ۲۸۹ درصد افزایش یافته است .
جعفری به بارندگیهای اسفند و فروردین مرکز و جنوب سیستان و بلوچستان اشاره کرده و گفته: بر اثر این بارندگیها چهار سد خیرآباد، پیشین، شیء کلک و زیردان که در سال گذشته از وضعیت مناسبی برخوردار نبودند آبگیری شدند به طوری که حجم آب فعلی این مخازن نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب ۱۴۸، ۴۹۹، ۲۴۰، و ۵۰ درصد افزایش یافته است.
آبرسانی به جمعیت ۷۰۰ هزار نفری با تانکر
بر اساس اعلام وزارت نیرو ۷۰۰ هزار نفر در روستاهای سیستان و بلوچستان شبکه آب ندارند و با تانکرهای آبرسانی سیار سقایی آبرسانی میشوند؛ سهیمه هر نفر از این آبرسانی سیار روزانه ۱۵ لیتر است.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان میگوید به یک هزار و ۳۰۰ روستای این استان با بیش از ۱۰۰ تانکر آب میرساند با این حال بعضی روستائیان میگویند تانکرهای آبرسانی سیار به روستاهایشان نمیآیند، چون راه دسترسی مناسبی ندارند.
شرکت آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان میگوید، احداث ۱۸ مجتمع آبرسانی را از سال ۸۶ آغاز کرده و قرار است همه جمعیت روستایی بی آب بلوچستان را تحت پوشش بگیرد، با این حال هنوز از بهرهبرداری از بسیاری از این مجتمعها خبری نیست.
روستاهای فاقد شبکه آب به شیوههایی غیربهداشتی از گودالهای دستساز آب یا اصطلاحاً به زبان محلی "هوتگ" گفته می شود قضای حاجت میکنند؛ بسیاری از بومیان و فعالان اجتماعی محلی نسبت به فراگیر شدن یک اپیدمی به خاطر نحوه غیربهداشتی برداشت آب توسط جمع بزرگی از روستائیان بلوچستان با توجه به وجود بیماری کرونا هشدار میدهند.
آب گوهری گرانبها در بیش از ۲ هزار روستای سیستان و بلوچستان
مدیرعامل آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان گفت: از مجموع پنج هزار و ۵۹۴ روستای استان ۲ هزار و۸۶۸ روستا از شبکه آبرسانی برخوردارند.
عبدالاحد ریگی افزود: ۲ هزار و ۷۲۶ روستای استان فاقد هرگونه سامانه آبرسانی هستند که آب آشامیدنی مورد نیاز ساکنان این روستاها بوسیله تانکر آبرسانی سیار از سوی این شرکت، چاههای حفر شده و موتور آب تأمین میشود.
وی گفت: در حال حاضر هزار و ۳۰۰ روستای سیستان و بلوچستان با تانکر آبرسانی میشوند.
مدیرعامل آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان بیان کرد: بارندگیهای چند ماه گذشته منابع آبی روستاهای دارای شبکه آبرسانی استان را از نظر آب به شرایط پایدار رسانده اند اما روستاهایی که با تانکر آبرسانی میشوند نیاز سریع به راهاندازی تأسیسات دارند.
وی افزود: در حال حاضر ۱۸ مجتمع آبرسانی با هفت هزار و ۴۵۰ کیلومتر لوله گذاری در سیستان و بلوچستان برای ۲ هزار و ۲۵ روستا در
دست ساخت است.
ریگی با بیان اینکه سالیانه حدود ۸۰۰ کیلومتر لوله گذاری برای بهره مندی روستاهای ذکر شده در حال انجام است ادامه داد: ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار برای ساخت این مجتمعهای آبرسانی پیش بینی شده که ضروری است بخش قابل توجهای از این منابع در اختیار شرکت آب و فاضلاب روستایی استان قرار گیرد تا این اقدام مهم و جهادی هر چه سریعتر به اتمام برسد.
اعتبارات وزارت نیرو برای رفع تنش آبی در سیستان و بلوچستان
معاون راهبردی و نظارت بهرهبرداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور در زاهدان گفت: وزارت نیرو اعتبارات خوبی از محل صندوق توسعه ملی برای رفع تنش آبی سیستان و بلوچستان و طرحهای آبرسانی به زاهدان در نظر گرفته است.
کشفی افزود: بخشی از اعتبارات طرح آبرسانی به زاهدان برای کاهش قطعی و افت فشار آب این کلانشهر، پرداخت شده است.
معاون راهبردی و نظارت بهرهبرداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور همچنین درباره طرح آب شیرین ۱۵ هزار متر مکعبی زاهدان که قرار بود اول تیرماه وارد مدار شود، گفت: این طرح به علت شیوع بیماری کرونا به تاخیر افتاد که امیدواریم نیمی از آن (حدود ۷ و نیم هزار مترمکعب) تا پایان تیرماه وارد مدار آبی زاهدان شود و بقیه هم تا اواسط مرداد به ظرفیت تولید شهرستان زاهدان اضافه شود.
قاسمی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان نیز در خصوص زمان تکمیل طرح آبرسانی از منطقه حرمک به زاهدان گفت: این طرح تا شهریور امسال به صورت یک ظرفیت ذخیره پایان خواهد یافت و تا پایان امسال هم به صورت یک ظرفیت کمکی با ظرفیت ۱۵۰ لیتر بر ثانیه وارد خط ۱ و ۲ زاهدان خواهد شد.
- بحران فراگیر بیآبی در سیستان و بلوچستان میطلبد که شهرهای کلان و برخوردار کشور هرکدام معین شهرهای محروم سیستان و بلوچستان برای محرومیتزدایی و تامین آب شرب شوند.
علیرضا قاسمی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان همچنین گفته: شهرستان زاهدان با توجه به جمعیت و موارد مصرفی در پیک مصرف در فصل گرما که از اردیبهشت آغاز می شود تقریبا دو هزار و 300 لیتر در ثانیه آب نیاز دارند اما میزان آب تولیدی در زاهدان در شرایط معمولی هزار و 250 لیترآب شیرین و 400 لیتر آب شوراست بنابراین کمبود آب تقریبا 600 تا 650 لیتر بر ثانیه ای داریم.
وی ادامه داد: چاه های سطح شهر زاهدان چاه های سفره ای است و سفره آب زاهدان سفره آب شور است که قسمتی شیرین سازی شده و قسمتی به صورت شور وارد شبکه می شود چراکه حدود 24هزارو 600 مشترک آب شور داریم .
وی افزوده اگر چه بارندگی های اخیر سبب پرشدن چاه نیمه ها شد اما ظرفیت انتفال از چاه نیمه ها پایین است و اگرخط انتقال دوم اضافه شود مشکل شهر زاهدان را تا حداقل 10 تا 15 سال آینده حل خواهد شد.